Hành vi trốn thuế là gì? Trốn thuế bao nhiêu thì bị xử lý hình sự

Trốn thuế là gì? Những hành động nào được xem là hành vi trốn thuế? Mức xử phạt như thế nào và trong những trường hợp nào thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Trốn thuế đang ngày càng trở thành một vấn đề đáng lo ngại trong xã hội hiện tại. Để kiềm chế tình trạng này, các cơ quan có thẩm quyền đã áp dụng nhiều biện pháp xử lý cứng rắn.

I. Hành vi trốn thuế gồm những gì?

1. Trốn thuế là gì?

Trốn thuế là hành vi của cá nhân hoặc tổ chức thực hiện các phương thức không được pháp luật cho phép với mục tiêu giảm số thuế phải nộp.

Ví dụ:

  • Bán hàng nhưng không xuất hóa đơn để giảm doanh thu.
  • Tạo ra thông tin giả như mua hóa đơn để tăng chi phí được khấu trừ thuế hoặc làm hồ sơ giả để hoàn thuế GTGT.

2. Các hành vi trốn thuế

Theo Điều 143 của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, những hành vi dưới đây sẽ bị coi là trốn thuế:

  • Không nộp hồ sơ đăng ký thuế, không nộp hồ sơ khai thuế hoặc nộp hồ sơ khai thuế sau 90 ngày kể từ ngày hết hạn nộp.
  • Không ghi chép đầy đủ trong sổ kế toán những khoản thu liên quan đến số tiền thuế phải nộp.
  • Không xuất hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ hoặc ghi giá trị trên hóa đơn thấp hơn giá trị thực tế.
  • Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp để kê khai hàng hóa, nguyên liệu đầu vào.
  • Khai sai thông tin hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mà không khai bổ sung.
  • Cố ý không kê khai hoặc khai sai về thuế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
  • Cấu kết với người gửi hàng để nhập khẩu hàng hóa nhằm trốn thuế.
  • Sử dụng hàng hóa không chịu thuế, miễn thuế không đúng mục đích mà không thông báo chuyển đổi mục đích sử dụng.
  • Kinh doanh trong thời gian tạm ngừng hoạt động mà không thông báo cho cơ quan quản lý thuế.

Lưu ý:

Người nộp thuế sẽ không bị chịu hình phạt về việc trốn thuế nếu không có số tiền thuế nào phát sinh hoặc nếu họ đã hoàn thành việc nộp đủ số tiền thuế nợ trước khi cơ quan thuế tiến hành quyết định kiểm tra.

II. Trốn thuế bao nhiêu thì bị xử lý hình sự?

Theo quy định tại Điều 136 và Điều 200 của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13, hành vi trốn thuế có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên, hoặc trường hợp đã từng bị xử phạt vi phạm hành chính, sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự.

III. Doanh nghiệp trốn thuế phạt bao nhiêu?

1. Mức xử phạt hành chính về tội trốn thuế

1.1. Các mức phạt hành chính:

Theo Điều 138 của Luật Quản lý thuế, mức phạt từ 1 đến 3 lần số tiền thuế trốn, buộc phải nộp đủ số tiền thuế trốn.

Theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP, mức phạt cụ thể như sau:

  1. Phạt tiền 1 lần số thuế trốn nếu có tình tiết giảm nhẹ.
  2. Phạt tiền 1,5 lần số thuế trốn nếu không có tình tiết tăng nặng hay giảm nhẹ.
  3. Phạt tiền 2 lần số thuế trốn nếu có 1 tình tiết tăng nặng.
  4. Phạt tiền 2,5 lần số thuế trốn nếu có 2 tình tiết tăng nặng.
  5. Phạt tiền 3 lần số thuế trốn nếu có từ 3 tình tiết tăng nặng trở lên.

Lưu ý: Các hành vi bị phát hiện sau thời hạn nộp hồ sơ khai thuế mà không làm giảm số tiền thuế phải nộp sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định.

1.2. Biện pháp khắc phục hậu quả:

  • Buộc nộp đủ số tiền thuế trốn vào ngân sách nhà nước.
  • Điều chỉnh lại hồ sơ khai thuế nếu có.

1.3. Thời hiệu xử phạt:

  • Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính về quản lý thuế là 5 năm.

2. Mức xử phạt hình sự về hành vi trốn thuế

Theo quy định của Bộ luật Hình sự, cá nhân trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên có thể bị phạt tiền từ 100 triệu đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 3 tháng – 1 năm. Nếu số tiền trốn thuế trên 1 tỷ đồng, mức phạt có thể lên tới 4,5 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 2 – 7 năm.

IV. Thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội trốn thuế

Thời hiệu để truy cứu trách nhiệm hình sự là 5 năm đối với tội phạm ít nghiêm trọng và 20 năm đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

V. Câu hỏi thường gặp về mức phạt hành chính, hình sự hành vi trốn thuế

1. Ai sẽ chịu trách nhiệm nếu công ty trốn thuế?

Người chịu trách nhiệm có thể là giám đốc, kế toán trưởng, hoặc các thành viên khác trong công ty. Họ có thể bị truy tố trách nhiệm hình sự hoặc hành chính.


2. Xuất hóa đơn thấp hơn giá bán có bị xử phạt không?

Có, đây là hành vi trốn thuế và sẽ bị xử phạt tương ứng tùy theo mức độ vi phạm.


3. Hành vi trốn thuế có vi phạm gì?

Hành vi trốn thuế là vi phạm quy định của pháp luật về thuế.


4. Trốn thuế bao nhiêu thì bị xử lý hình sự?

Trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên có thể bị xử lý hình sự.


Dịch vụ tại Kế Toán Trực Tuyến của Công ty TNHH Kiểm Toán Kế Toán Thuế Việt Nam là lựa chọn lý tưởng cho doanh nghiệp muốn tối ưu hóa quy trình, tiết kiệm chi phí và đảm bảo tuân thủ pháp luật. Đừng ngần ngại liên hệ ngay với chúng tôi để nhận được sự tư vấn chuyên nghiệp và tận tình nhất!