Hướng dẫn quy định – nguyên tắc, cách chuyển lỗ thuế TNDN

Quy định chuyển lỗ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là một phần quan trọng trong hệ thống thuế của Việt Nam, nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phục hồi sau những năm hoạt động không hiệu quả hoặc gặp khó khăn trong kinh doanh. Chuyển lỗ thuế TNDN cho phép doanh nghiệp có thể bù đắp lỗ lũy kế từ các năm trước vào lợi nhuận của các năm tiếp theo, từ đó giảm số thuế phải nộp.

Nguyên tắc chuyển lỗ thuế thu nhập doanh nghiệp

Theo quy định của Luật thuế TNDN, các doanh nghiệp có thể chuyển lỗ trong thời gian không quá 5 năm liên tiếp kể từ năm phát sinh lỗ. Nguyên tắc này nhằm đảm bảo rằng các doanh nghiệp có thể tận dụng những thiệt hại đã gánh chịu để giảm bớt gánh nặng thuế trong các năm sau. Tuy nhiên, việc chuyển lỗ chỉ áp dụng cho các khoản lỗ phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hợp pháp và được ghi chép chính xác trong sổ sách kế toán.

Cách xác định lỗ

Lỗ của doanh nghiệp được xác định bằng cách lấy tổng doanh thu trừ đi tổng chi phí hợp lý. Các chi phí hợp lý bao gồm chi phí sản xuất, chi phí quản lý, chi phí bán hàng, cũng như các chi phí khác liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Để lỗ có thể được chuyển sang các năm sau, doanh nghiệp cần phải lập báo cáo tài chính và kê khai thuế đầy đủ và chính xác.

Cách chuyển lỗ thuế TNDN

Khi một doanh nghiệp có lỗ trong năm tài chính, để chuyển lỗ vào các năm tiếp theo, doanh nghiệp cần làm theo các bước sau:

1. Xác định số lỗ: Tính toán tổng lỗ của năm tài chính dựa trên báo cáo tài chính đã được kiểm toán.
2. Lập hồ sơ kê khai thuế: Doanh nghiệp cần phải ghi nhận số lỗ trong tờ khai thuế TNDN của năm phát sinh.
3. Chuyển lỗ: Khi tính thuế cho các năm tiếp theo, doanh nghiệp sẽ trừ số lỗ đã được ghi nhận vào lợi nhuận chịu thuế của các năm sau.

Ví dụ minh họa

Giả sử Công ty A có lỗ 1 tỷ đồng trong năm 2022. Trong năm 2023, Công ty A kiếm được lợi nhuận 1,5 tỷ đồng. Khi tính thuế TNDN cho năm 2023, Công ty A có thể chuyển lỗ 1 tỷ đồng từ năm 2022 vào lợi nhuận của năm 2023.

• Lợi nhuận trước thuế năm 2023: 1,5 tỷ đồng
• Số lỗ chuyển từ năm 2022: 1 tỷ đồng

Lợi nhuận chịu thuế của Công ty A cho năm 2023 sẽ là: 1,5 tỷ đồng – 1 tỷ đồng = 500 triệu đồng.

Như vậy, Công ty A chỉ phải nộp thuế cho 500 triệu đồng thay vì 1,5 tỷ đồng. Qua đó, việc chuyển lỗ đã giúp doanh nghiệp giảm gánh nặng thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phục hồi và phát triển trong tương lai.

Tóm lại, quy định chuyển lỗ thuế TNDN không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu gánh nặng tài chính trong các năm khó khăn mà còn khuyến khích hoạt động kinh doanh, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước. Doanh nghiệp cần nắm rõ các quy định này để có thể tối ưu hóa chiến lược tài chính và thuế của mình.

I. Căn cứ pháp lý

• Thông tư số 96/2015/TT-BTC ban hành ngày 22/06/2015;
• Thông tư số 78/2014/TT-BTC ban hành ngày 18/06/2014;
• Thông tư số 123/2012/TT-BTC ban hành ngày 27/07/2012.

II. Quy định chuyển lỗ thuế TNDN

Khoản 2 Điều 9 Thông tư 78/2014/TT-BTC quy định:

• Doanh nghiệp sau khi quyết toán thuế nếu lỗ thì chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập của những năm tiếp theo;
• Thời gian chuyển lỗ được tính liên tục không quá 5 năm, tính từ năm tiếp theo sau năm phát sinh lỗ.

Doanh nghiệp sẽ tự xác định số lỗ được trừ vào thu nhập theo nguyên tắc nêu trên. Trường hợp trong thời gian chuyển lỗ có phát sinh tiếp số lỗ thì:

• Số lỗ phát sinh đó (không bao gồm số lỗ của kỳ trước chuyển sang) sẽ được chuyển toàn bộ và liên tục không quá 5 năm, tính từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ;
• Quá thời gian 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ mà số lỗ phát sinh chưa chuyển hết thì sẽ không được chuyển vào thu nhập năm tiếp sau.

III. Cách xác định lỗ và chuyển lỗ thuế thu nhập doanh nghiệp

1. Cách xác định các khoản lỗ được kết chuyển

Căn cứ Điều 4 Thông tư 78/TT-BTC, thu nhập tính thuế TNDN phát sinh trong kỳ tính thuế được xác định bằng thu nhập chịu thuế trừ đi thu nhập được miễn thuế và các khoản lỗ được kết chuyển từ những năm trước theo quy định.

Ngoài ra, theo quy định tại Khoản 1 Điều 9 Thông tư 78/TT-BTC, lỗ phát sinh trong kỳ là số chênh lệch âm về thu nhập tính thuế không bao gồm các khoản lỗ được kết chuyển từ các năm trước chuyển qua:

• Nếu thu nhập tính thuế > 0 ➞ Lãi: Công ty có thể chuyển lỗ từ kỳ trước sang;
• Nếu thu nhập tính thuế < 0 ➞ Lỗ: Do đang lỗ nên không phải chuyển lỗ sang.

Xem thêm: 

>>Cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp;

>>Chi phí được trừ khi tính thuế TNDN.

2. Hướng dẫn nguyên tắc, cách chuyển lỗ thuế TNDN

Nguyên tắc chuyển lỗ thuế thu nhập doanh nghiệp được quy định như sau:

• Chỉ chuyển lỗ khi có lãi;
• Số lỗ phải được chuyển toàn bộ và liên tục, tối đa bằng số lãi của năm kết chuyển;
• Thời gian chuyển lỗ liên tục không quá 5 năm, tính từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.

Ví dụ:

Công ty Kế Toán Trực Tuyến có số liệu như sau: năm 2017 lỗ 6 tỷ, năm 2018 lỗ 2 tỷ, năm 2019 lỗ 2 tỷ, năm 2020 lãi 2 tỷ, năm 2021 lỗ 6 tỷ, năm 2022 lãi 2 tỷ, năm 2023 lãi 11 tỷ.

➨ Thuế TNDN phải nộp năm 2023 là 200 triệu đồng.

➨ Công ty sẽ chuyển lỗ trên phụ lục chuyển lỗ như sau:

• Năm 2017: Năm đầu thành lập không phải lập phụ lục chuyển lỗ;
• Năm 2018:

• Năm 2019:

• Năm 2020:

• Năm 2021:

• Năm 2022:

• Năm 2023:

>> Xem thêm:Cách chuyển lỗ thuế TNDN trên phụ lục 03/2/TNDN.

IV. Câu hỏi liên quan đến chuyển lỗ thuế TNDN

1. Nếu doanh nghiệp lỗ thì có được chuyển lỗ không?

Không. Chỉ khi doanh nghiệp có lãi mới được chuyển lỗ và làm phụ lục 03-2/TNDN, còn doanh nghiệp lỗ thì không được chuyển lỗ.

2. Trường hợp doanh nghiệp bị cơ quan thuế xác định số lỗ được chuyển đã quá 5 năm thì xử lý như thế nào?

Nếu khi cơ quan thuế kiểm tra phát hiện có số lỗ đã quá 5 năm mà doanh nghiệp vẫn chuyển vào kỳ sau thì sẽ điều chỉnh giảm số lỗ được chuyển để tăng thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

3. Doanh nghiệp chuyển lỗ trong thời gian 5 năm nhưng không liên tục có được không?

Không. Thời gian chuyển lỗ của doanh nghiệp bắt buộc phải liên tục, không được ngắt quãng.