Hướng dẫn hồ sơ – các bước lập báo cáo tài chính cuối năm

Báo cáo tài chính là gì? Thành phần 1 bộ báo cáo tài chính gồm những gì? Cách lập báo cáo tài chính cuối năm cho doanh nghiệp (quyết toán thuế cuối năm).

Báo cáo tài chính đóng vai trò thiết yếu trong hoạt động của doanh nghiệp, nó cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính, hiệu quả kinh doanh cũng như dòng tiền trong một khoảng thời gian nhất định. Do đó, việc lập báo cáo tài chính một cách chính xác và đúng thời hạn là yêu cầu không thể thiếu đối với mọi tổ chức. Mặc dù là công việc quen thuộc của các kế toán viên, nhưng để tạo ra báo cáo tài chính đúng đắn và giảm thiểu tối đa rủi ro hay sai sót, không phải ai cũng có thể thực hiện được.

Chính vì lý do đó, Kế Toán Trực Tuyến muốn giới thiệu đến bạn những bước cơ bản cần thiết, giúp bạn có cái nhìn rõ nét hơn về quy trình ghi chép sổ sách kế toán và lập báo cáo tài chính cuối năm. Hãy cùng khám phá ngay tại ketoantructuyen.net nhé!

I. Quy định về báo cáo tài chính

Báo cáo tài chính là một hệ thống tổng hợp thông tin về kinh tế và tài chính của một tổ chức, được thực hiện theo các mẫu quy định trong các chuẩn mực và chế độ kế toán. Tài liệu này cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính, kết quả kinh doanh, cũng như luồng tiền của doanh nghiệp.

Tùy thuộc vào loại hình, quy mô của từng doanh nghiệp sẽ có những quy định về việc lập báo cáo tài chính khác nhau, cụ thể:

• Các doanh nghiệp siêu nhỏ: Chế độ kế toán cho doanh nghiệp siêu nhỏ có thể áp dụng theo Thông tư 132/2018/TT-BTC hoặc Thông tư 133/2016/TT-BTC;
• Các doanh nghiệp vừa và nhỏ (bao gồm doanh nghiệp siêu nhỏ): Chế độ kế toán và lập báo cáo tài chính dành cho doanh nghiệp này sẽ áp dụng theo Thông tư 133/2016/TT-BTC;
• Các doanh nghiệp có quy mô lớn: Việc lập báo cáo tài chính năm sẽ phải tuân theo quy định của Thông tư 200/2014/TT-BTC.

II. Bộ báo cáo tài chính gồm những gì?

➤ Bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán sẽ phản ánh tổng tài sản, tổng nợ và vốn chủ sở hữu của một doanh nghiệp vào một thời điểm nhất định (thường là vào cuối năm). Nó thể hiện sự cân bằng giữa tài sản và nguồn vốn, đồng thời cho biết cách mà nguồn vốn đầu tư của doanh nghiệp đang được phân bổ.

>> TẢI MIỄN PHÍ:Bảng cân đối kế toán (mẫu số B01-DN).

➤ Báo cáo kết quả kinh doanh

Kết quả hoạt động tài chính của một doanh nghiệp trong một khoảng thời gian xác định (thường là 1 năm) sẽ được thể hiện rõ ràng qua các chỉ tiêu như doanh thu, lợi nhuận gộp, lợi nhuận thuần từ các hoạt động kinh doanh, lợi nhuận trước và sau thuế. Bên cạnh đó, cũng cần xem xét các chỉ số liên quan khác như lợi nhuận trên mỗi cổ phần và tỷ lệ cổ tức…

➤ Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Phân tích nguồn gốc và luồng tiền của doanh nghiệp, cũng như cách thức tiền được sử dụng trong các hoạt động thương mại, đầu tư và tài chính. Điều này giúp người đọc nhận thức rõ hơn về cách thức doanh nghiệp quản lý dòng tiền, đánh giá khả năng thanh toán, lợi nhuận, việc sử dụng vốn và sự phát triển của tổ chức.

>> TẢI MIỄN PHÍ:Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (theo phương pháp gián tiếp).

➤ Thuyết minh báo cáo tài chính

Đây là một thành phần thiết yếu trong báo cáo tài chính, có nhiệm vụ giải thích và cung cấp thông tin chi tiết bổ sung về các khoản thu chi khác. Mục đích của báo cáo này là để đảm bảo tính minh bạch và giúp người đọc hiểu rõ hơn về các số liệu trong bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cũng như báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

>> TẢI MIỄN PHÍ: Bản thuyết minh báo cáo tài chính (mẫu số B09-DNN).

III. Hướng dẫn cách làm báo cáo tài chính

➤ Bước 1: Tổng hợp, kiểm tra và sắp xếp chứng từ kế toán

Để thực hiện việc lập báo cáo tài chính, doanh nghiệp trước hết cần thu thập, phân loại và sắp xếp các chứng từ kế toán một cách rõ ràng, tuân theo trình tự thời gian và nội dung. Đồng thời, cần kiểm tra kỹ lưỡng các chứng từ để xác nhận tính hợp lý, hợp lệ và hợp pháp của chúng.

Các loại chứng từ bao gồm: hóa đơn, biên lai, phiếu thu chi, sổ sách kế toán cùng với các tài liệu liên quan khác.

>> Tham khảo ngay:Dịch vụ làm sổ sách kế toán – Siêu tiết kiệm.

➤ Bước 2: Thực hiện hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh

Dựa trên các chứng từ đã được tổ chức một cách hợp lý, người quản lý sẽ thực hiện việc ghi chép các giao dịch kinh tế diễn ra trong kỳ kế toán năm.

Quá trình này không chỉ bao gồm việc rà soát mà còn hoàn thiện các ghi chép về các nghiệp vụ kinh tế, nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định pháp lý liên quan đến kế toán và thuế. Nhiệm vụ này có thể được thực hiện đồng thời với bước đầu tiên đã đề cập.

➤ Bước 3: Phân loại các nghiệp vụ phát sinh theo tháng, theo quý

Việc phân loại các nghiệp vụ phát sinh theo tháng và quý trong báo cáo tài chính đóng vai trò thiết yếu trong việc xác định doanh thu, chi phí và lợi nhuận của doanh nghiệp trong từng kỳ kế toán.

Bên cạnh đó, việc phân loại các chi phí trả trước, khấu hao tài sản cố định, phân bổ công cụ dụng cụ và các khoản ước tính khác cũng cần được thực hiện một cách rõ ràng.

Đối với các phần liên quan đến tài sản cố định, chi phí trả trước và công cụ dụng cụ, doanh nghiệp cần phải thực hiện hạch toán một cách minh bạch, hợp lý trong việc phân bổ thời gian và chi phí phát sinh hàng tháng, tuân thủ đầy đủ các quy định hiện hành.

➤ Bước 4:Kiểm tra rà soát tổng hợp lại các nghiệp vụ phát sinh theo từng nhóm tài khoản

Đây là một bước thiết yếu trong việc thực hiện báo cáo tài chính. Việc tổng hợp và kiểm tra các số liệu theo các nhóm tài khoản sẽ giúp đảm bảo rằng báo cáo tài chính đạt được sự cân đối, đồng nhất và chính xác. Các nhóm tài khoản được xem xét có thể được chia thành:

1. Hàng tồn kho: Kiểm tra số liệu về hàng tồn kho xem có bị âm hay không, nếu âm kho thì tìm hiểu nguyên nhân và điều chỉnh lại cho hợp lý, chạy giá vốn theo phương pháp tính hàng tồn kho đã đăng ký.

>>Hướng dẫn phương pháp kế toán hàng tồn kho.

2. Công nợ phải thu, phải trả: Kiểm tra đối chiếu số liệu với khách hàng và nhà cung cấp, kiểm tra các phát sinh bên nợ và bên có để phản ánh đúng nghiệp vụ kế toán, đồng thời tính toán được các rủi ro công nợ có thể xảy ra…

>>Dịch vụ kế toán công nợ phải thu phải trả.

3. Các khoản đầu tư: Kiểm tra lại các hồ sơ đầu tư, phân tích bản chất, phương pháp hạch toán, cân đối chứng từ để ghi nhận đầu tư nhằm phản ánh đúng hiệu quả đầu tư thông qua biên bản họp và những tài liệu, báo cáo tài chính mà bên nhận đầu tư đã cung cấp.

4. Các khoản chi phí trả trước: Kiểm tra các khoản chi phí trả trước về giá trị, thời gian, đối tượng và phương pháp phân bổ xem đã phản ánh đúng thực tế hay chưa.

>>Hạch toán chi phí trả trước – Tài khoản 242.

5. Tài sản cố định: Kiểm tra tài sản cố định về nguyên giá, thời gian sử dụng, đối tượng khấu hao, phương pháp trích khấu hao, phương pháp xử lý tài sản cố định bị hư hỏng, mất mát, thanh lý…

>>Cách hạch toán tài sản cố định đã sử dụng.

6. Doanh thu: Kiểm tra doanh thu xem đã được phản ánh, ghi nhận đúng số liệu về giá trị, thời gian, phương pháp ghi nhận, xác định doanh thu thực hiện hợp đồng, phương pháp xử lý doanh thu chưa thực hiện…

7. Giá vốn: Kiểm tra số liệu về giá trị và đảm bảo giá vốn của từng hàng hóa dịch vụ được phản ánh chính xác, phương pháp tính giá vốn hàng bán, phương pháp xử lý giá vốn chưa phân bổ…

>>Cách hạch toán giá vốn bán hàng – Hạch toán tài khoản 632.

8. Chi phí: Kiểm tra số liệu các tài khoản ghi nhận chi phí được phản ánh đúng với thực tế và phù hợp với nguyên tắc kế toán, tỷ lệ chi phí trên mức doanh thu.

Lưu ý:

Trường hợp phát hiện có sai sót, cần tìm hiểu nguyên nhân và kịp thời điều chỉnh lại những sai sót để có thể đảm bảo tính chính xác khi thực hiện kê khai lên báo cáo tài chính.

➤ Bước 5: Thực hiện bút toán tổng hợp và kết chuyển doanh thu, chi phí, lãi lỗ

Sau khi đã hoàn tất việc kiểm tra và rà soát các số liệu ở các bước trên, kế toán cần thực hiện các bút toán kết chuyển lãi/lỗ trong năm. Bút toán này bao gồm: hạch toán các khoản kết chuyển doanh thu, chi phí, lỗ, lãi và đảm bảo các tài khoản từ loại 5 đến loại 9 không có số dư ở cuối kỳ.

Đối với doanh nghiệp có phát sinh thuế thu nhập doanh nghiệp thì:

• Kết chuyển lần đầu để xác định lãi;
• Tính số tiền thuế thu nhập cần phải nộp;
• Hạch toán bút toán ghi nhận tiền thuế và chi phí thuế phát sinh;
• Kết chuyển lại để ra số lợi nhuận cuối cùng.

➤ Bước 6: Lập báo cáo tài chính

Khi bạn đã hoàn tất các bước trước đó, thời điểm này là lúc để tiến hành soạn thảo báo cáo tài chính. Đây chính là giai đoạn cuối cùng trong quá trình lập báo cáo tài chính. Nếu thực hiện đúng các quy trình đã đề cập, doanh nghiệp sẽ có khả năng tạo ra các báo cáo tài chính đạt tiêu chuẩn, từ đó nâng cao độ chính xác, hiệu quả và độ tin cậy trong công tác quản lý tài chính.

Bạn có thể tạo báo cáo tài chính thông qua phần mềm kế toán của công ty (nếu có) hoặc truy cập vào phần mềm hỗ trợ kê khai thuế (HTKK) và thực hiện theo các bước sau:

• Đăng nhập vào phần mềm HTKK theo tài khoản của doanh nghiệp;
• Chọn tính năng “Báo cáo tài chính”, sau đó lựa chọn bộ báo cáo phù hợp dựa vào chế độ kế toán doanh nghiệp đang áp dụng;

• Sau đó chọn “Niên độ tài chính”; phụ lục kê khai >> chọn “Đồng ý”;

• Nhập thông tin vào tờ khai: Hãy cung cấp tất cả các thông tin cần thiết trong bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh và lưu chuyển tiền tệ. Khi đã hoàn thành việc điền, bạn chỉ cần nhấn vào nút “Ghi” và sẽ thấy thông báo “Đã ghi dữ liệu thành công!” hiện ra để xác nhận rằng bạn đã hoàn tất.

• Cuối cùng tiến hành xuất file “Kết xuất XML” lưu dữ liệu nộp lên cơ quan thuế. Như vậy, là đã hoàn thành các bước lập báo cáo tài chính năm.

—————

Hơn 17 năm kinh nghiệm cung cấp dịch vụ làm báo cáo tài chính (quyết toán thuế cuối năm), Kế Toán Trực Tuyến cam kết hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu chi phí, thời gian, nhân sự và vẫn tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

Khi sử dụng dịch vụ của ketoantructuyen.net, doanh nghiệp chỉ cần cung cấp 4 thông tin:

• Bảng cân đối tài khoản năm trước báo cáo (*);
• Bảng lương & thông tin CCCD người lao động;
• Hóa đơn GTGT đầu vào và đầu ra trong năm báo cáo;
• Sao kê tài khoản ngân hàng công ty năm báo cáo.

(*) Đối với doanh nghiệp vừa thành lập tại năm báo cáo thì không cần cung cấp bảng cân đối tài khoản năm trước báo cáo.

>> Tham khảo bảng giá chi tiết: Dịch vụ quyết toán thuế cuối năm.

IV. Câu hỏi thường gặp khi làm báo cáo tài chính cuối năm

1. Quy định về thời hạn nộp báo cáo tài chính là bao lâu?

• Đối với doanh nghiệp tư nhân và công ty hợp danh cần nộp BCTC năm chậm nhất là 30 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm;
• Đối với doanh nghiệp ngoài nhà nước thời hạn nộp BCTC là 90 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm;
• Đối với doanh nghiệp nhà nước thời hạn nộp báo cáo tài chính theo quý và theo năm riêng.

2. 1 bộ báo cáo tài chính bao gồm những gì?

Theo quy định thì thành phần báo cáo tài chính của doanh nghiệp bao gồm:

• Bảng cân đối kế toán;
• Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh;
• Báo cáo lưu chuyển tiền tệ;
• Thuyết minh báo cáo tài chính.

>> Xem thêm:Chi tiết bộ báo cáo tài chính.