Trợ giúp pháp lý là gì? Đối tượng được trợ giúp pháp lý là ai

Xem ngay: Trợ giúp pháp lý là gì? Đối tượng được trợ giúp pháp lý miễn phí? Quy định về hình thức trợ giúp, quyền, nghĩa vụ của người được trợ giúp pháp lý.

Trợ giúp pháp lý là gì?

Theo Điều 2 của Luật Trợ giúp pháp lý 2017, trợ giúp pháp lý được định nghĩa là việc cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí cho những người đủ điều kiện trong các vụ việc được quy định bởi luật pháp. Mục tiêu của trợ giúp pháp lý là đảm bảo quyền con người, quyền công dân trong việc tiếp cận công lý và duy trì sự bình đẳng trước pháp luật.

Nói một cách đơn giản, trợ giúp pháp lý là sự hỗ trợ pháp lý miễn phí dành cho những đối tượng cần thiết, giúp bảo vệ quyền lợi và nâng cao nhận thức pháp luật cho họ.

Đối tượng được trợ giúp pháp lý miễn phí

Theo quy định, những đối tượng sau đây được hưởng trợ giúp pháp lý miễn phí:

• Người có công với cách mạng;
• Người thuộc hộ nghèo;
• Trẻ em;
• Người dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn;
• Người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo;
• Người bị buộc tội từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi;
• Nạn nhân hoặc người đang trong quá trình xác định là nạn nhân của hành vi mua bán người trái phép;
• Người có khó khăn về tài chính (thuộc hộ cận nghèo hoặc đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng) trong một số trường hợp như:
  • Cha/mẹ, vợ/chồng, con của liệt sĩ;
  • Người nhiễm chất độc da cam;
  • Người cao tuổi;
  • Người khuyết tật;
  • Nạn nhân của bạo lực gia đình;
  • Người nhiễm HIV.

Quyền của đối tượng được trợ giúp pháp lý

Người được trợ giúp pháp lý có các quyền sau:

• Được trợ giúp pháp lý miễn phí mà không phải trả bất kỳ khoản chi phí nào;
• Tự yêu cầu trợ giúp pháp lý hoặc thông qua người thân, cơ quan hoặc tổ chức khác;
• Được thông báo về quyền và quy trình trợ giúp pháp lý;
• Được yêu cầu bảo mật thông tin vụ việc;
• Được chọn tổ chức và người thực hiện trợ giúp pháp lý từ danh sách công bố;
• Được thay đổi hoặc rút yêu cầu trợ giúp pháp lý;
• Được bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật;
• Được khiếu nại, tố cáo liên quan đến trợ giúp pháp lý.

Nghĩa vụ của đối tượng được trợ giúp pháp lý

Người được trợ giúp pháp lý có các nghĩa vụ sau:

• Cung cấp giấy tờ chứng minh thuộc đối tượng được trợ giúp pháp lý;
• Cung cấp thông tin, tài liệu chính xác liên quan đến vụ việc cho người trợ giúp pháp lý;
• Tôn trọng cá nhân và tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý;
• Không yêu cầu nhiều tổ chức trợ giúp cùng một vụ việc;
• Chấp hành quy định pháp luật và nội quy nơi thực hiện trợ giúp pháp lý.

Lĩnh vực và hình thức trợ giúp pháp lý

➧ Lĩnh vực trợ giúp pháp lý: Hoạt động này được thực hiện trong các lĩnh vực pháp luật, trừ lĩnh vực kinh doanh, thương mại.

➧ Hình thức trợ giúp pháp lý:

• Tham gia tố tụng: Luật sư hoặc trợ giúp viên pháp lý tham gia với vai trò bào chữa hoặc bảo vệ quyền lợi hợp pháp;
• Tư vấn pháp luật: Hướng dẫn, đưa ra ý kiến và giúp soạn thảo văn bản liên quan đến vụ việc;
• Đại diện ngoài tố tụng: Luật sư hoặc trợ giúp viên pháp lý đại diện cho người được trợ giúp trước cơ quan nhà nước.

Một số câu hỏi thường gặp về trợ giúp pháp lý

1. Ai được trợ giúp pháp lý miễn phí?

Đối tượng được trợ giúp pháp lý miễn phí bao gồm:

• Người có công với cách mạng, người thuộc hộ nghèo, trẻ em;
• Đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn;
• Người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo hoặc từ 16 đến dưới 18 tuổi;
• Nạn nhân của hành vi mua bán người trái phép;
• Người có khó khăn về tài chính thuộc một trong các trường hợp như: cha/mẹ, vợ/chồng, con của liệt sĩ; người nhiễm chất độc da cam; người cao tuổi; người khuyết tật; nạn nhân bạo lực gia đình; người nhiễm HIV.

2. Dịch vụ trợ giúp pháp lý có mất tiền không?

Những người đủ điều kiện sẽ được trợ giúp pháp lý miễn phí mà không phải trả bất kỳ khoản chi phí nào.

3. Người cao tuổi có được trợ giúp pháp lý miễn phí không?

Người cao tuổi thuộc hộ cận nghèo hoặc đang hưởng trợ cấp xã hội sẽ được trợ giúp pháp lý miễn phí.

4. Có mấy hình thức trợ giúp pháp lý?

Có ba hình thức trợ giúp pháp lý: tham gia tố tụng, tư vấn pháp luật và đại diện ngoài tố tụng.

5. Ai là người thực hiện dịch vụ trợ giúp pháp lý?

Dịch vụ trợ giúp pháp lý được thực hiện bởi tổ chức trợ giúp pháp lý, trợ giúp viên pháp lý hoặc luật sư.