Hồ sơ, thủ tục đương nhiên xóa án tích, thời gian xóa án tích

Án tích là gì? Điều kiện và quy trình xóa án tích đương nhiên. Thời gian xóa án tích.

Án tích là gì? Các hình thức xóa án tích

Án tích là hậu quả pháp lý liên quan đến nhân thân của người bị kết án do các hành vi phạm tội. Đây là một biện pháp xử lý hình sự nhằm ghi nhận và theo dõi hành vi vi phạm pháp luật.

Án tích không phải là vĩnh viễn; sau một thời gian nhất định và điều kiện cụ thể theo quy định của pháp luật, người bị kết án có thể được xóa án tích và được xem như chưa từng bị kết án.

Theo Bộ luật Hình sự 2015, có ba hình thức xóa án tích bao gồm:

1. Đương nhiên xóa án tích.
2. Xóa án tích theo quyết định của Tòa án.
3. Xóa án tích trong trường hợp đặc biệt.

>> Tìm hiểu thêm: Xóa án tích là gì?

Điều kiện đương nhiên xóa án tích

Theo quy định tại Điều 70 Bộ luật Hình sự 2015, người bị kết án đương nhiên được xóa án tích khi đáp ứng các điều kiện sau:

1. Người bị kết án không thuộc các tội trong Chương XIII và Chương XXVI của Bộ luật Hình sự 2015.

2. Đã hoàn thành hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách của án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án.

3. Thuộc một trong hai trường hợp sau:

• Trường hợp 1: Kể từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người bị kết án đã thực hiện xong hình phạt bổ sung và không có hành vi phạm tội mới trong thời gian quy định (*);
• Trường hợp 2: Kể từ thời điểm hết thời hiệu thi hành bản án, người bị kết án không có hành vi phạm tội mới trong thời gian quy định (*).

Lưu ý:

Trong trường hợp 1, nếu người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung, các đối tượng có thể bao gồm:

1. Quản chế;
2. Cấm đảm nhiệm chức vụ;
3. Cấm cư trú;
4. Cấm hành nghề hoặc làm công việc cụ thể;
5. Bị tước một số quyền công dân với thời hạn dài hơn 1 năm, 2 năm, hoặc 3 năm.

Thời hạn được xóa án tích sẽ kết thúc khi người đó hoàn thành hình phạt bổ sung.

(*) Thời hạn để được xóa án tích theo Khoản 2 Điều 70 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

• Người bị phạt tiền, phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù hưởng án treo → thời hạn 1 năm;
• Người bị phạt tù đến 5 năm → thời hạn 2 năm;
• Người bị phạt tù từ 5 đến 15 năm → thời hạn 3 năm;
• Người bị phạt tù trên 15 năm, chung thân hoặc tử hình nhưng được giảm án → thời hạn 5 năm.

Tìm hiểu chi tiết: Đương nhiên xóa án tích là gì?

Hồ sơ xóa án tích đương nhiên

Theo Khoản 4 Điều 70 Bộ luật Hình sự 2015, nếu người bị kết án có yêu cầu xác nhận xóa án tích trong trường hợp đủ điều kiện, cá nhân cần thực hiện thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp số 1 để xác nhận không có án tích.

Hồ sơ xin xóa án tích tương đương với hồ sơ xin phiếu lý lịch tư pháp số 1 (giấy xác nhận không tiền án tiền sự).

(*) Có thể là một trong các loại giấy tờ sau (tùy theo hình phạt chính của bản án):

• Giấy chứng nhận đã chấp hành xong hình phạt tù của trại giam cấp;
• Giấy chứng nhận được đặc xá từ trại giam;
• Giấy chứng nhận chấp hành xong thời gian thử thách án treo;
• Giấy chứng nhận đã chấp hành xong án phạt cải tạo không giam giữ từ cơ quan thi hành án hình sự.

Thủ tục xóa án tích trong trường hợp đương nhiên được xóa án tích

1. Cơ quan có thẩm quyền xóa án tích đương nhiên

Theo Khoản 4 Điều 70 Bộ luật Hình sự 2015, cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp có trách nhiệm:

1. Cập nhật tình hình án tích của người bị kết án;
2. Cấp phiếu lý lịch tư pháp xác nhận không án tích cho cá nhân đủ điều kiện.

Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia thuộc Bộ Tư pháp sẽ hướng dẫn Sở Tư pháp thực hiện thủ tục xóa án tích trong các trường hợp đương nhiên.

Người bị kết án muốn thực hiện thủ tục xóa án tích sẽ nộp đơn đến Sở Tư pháp tỉnh, thành phố nơi mình thường trú để xin cấp giấy lý lịch tư pháp xác nhận không có án tích.

2. Quy trình làm thủ tục đương nhiên xóa án tích

Thủ tục đương nhiên xóa án tích (xin cấp phiếu lý lịch tư pháp) được thực hiện như sau:

➤ Bước 1. Nộp hồ sơ xác minh điều kiện đương nhiên xóa án tích

Cá nhân nộp hồ sơ xác minh điều kiện đương nhiên xóa án tích kèm tờ khai yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp cho Sở Tư pháp nơi thường trú.

➤ Bước 2. Nộp lệ phí xác nhận đương nhiên xóa án tích

Sau khi nộp hồ sơ, nộp lệ phí theo quy định cho cơ quan tiếp nhận.

Xem chi tiết: Lệ phí xóa án tích đương nhiên.

➤ Bước 3. Sở Tư pháp tiếp nhận và xử lý hồ sơ của công dân

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Sở Tư pháp sẽ thực hiện:

• Gửi văn bản yêu cầu xác minh về việc người đó có bị khởi tố, điều tra, truy tố trong thời gian có án tích hay không;
• Cơ quan tiếp nhận: UBND cấp xã hoặc tổ chức có thẩm quyền nơi cư trú của người bị kết án.

➤ Bước 4. UBND cấp xã tiếp nhận yêu cầu của Sở Tư pháp

UBND cấp xã có trách nhiệm:

• Gửi văn bản thông báo kết quả xác minh cho Sở Tư pháp;
• Thời hạn xử lý là 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận yêu cầu.

➤ Bước 5. Cấp phiếu lý lịch tư pháp xác nhận không có án tích cho công dân

Ngay sau khi nhận được thông báo kết quả xác minh, Sở Tư pháp sẽ giải quyết việc xóa án tích và cấp phiếu lý lịch tư pháp cho công dân.

Lưu ý:

Cá nhân nên lưu giữ các giấy tờ liên quan đến thi hành án để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình:

• Bản án hình sự (bản sao);
• Giấy chứng nhận đã chấp hành xong hình phạt;
• Biên lai thu tiền án phí;
• Giấy chứng nhận được đặc xá.

Việc lưu giữ các giấy tờ này sẽ giúp cá nhân nhanh chóng và thuận lợi hơn trong quá trình xóa án tích.

Tham khảo chi tiết:

>> Thủ tục xóa án tích tại Sở Tư pháp;

>> Thủ tục làm lý lịch tư pháp.

Cách tính thời hạn xóa án tích

Theo Điều 73 Bộ luật Hình sự 2015, cách tính thời hạn xóa án tích cho người bị kết án như sau:

• Thời hạn xóa án tích đương nhiên và theo quyết định của Tòa án căn cứ vào hình phạt chính;
• Nếu người bị kết án thực hiện hành vi phạm tội mới, thời hạn xóa án tích sẽ được tính lại;
• Người phạm nhiều tội, Tòa án sẽ quyết định việc xóa án tích;
• Người được miễn chấp hành phần hình phạt còn lại sẽ được coi là đã chấp hành xong hình phạt.

>> Xem chi tiết: Thời hạn xóa án tích.